İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye’nin En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu Sıralamasını Açıkladı
İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından her yıl gerçekleştirilen Türkiye’nin En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu 2013 Araştırmasının sonuçları açıklandı. Üretimden satışlara göre yapılan sıralamada 39 Milyar 729 Milyon Liralık satış hasılatıyla TÜPRAŞ birinci sırada yer alırken, ikinci sırada Ford Otomotiv, Üçüncü sırada ise bir kamu kuruluşu olan Elektrik Üretim A.Ş. yer aldı. Türkiye’nin En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu arasında ilk 10’da Koç gurubunun 5 şirketi yer alırken 6’sı ilk 50’de olmak üzere toplam 13 Kamu kuruluşu 500 sanayi devi arasında sıralamaya girdi. 2013 yılı üretimden satış rakamlarına göre Türkiye’nin en büyük 500 Sanayi Kuruluşu sıralamasında ilk sıraları enerji, otomotiv ve metalürji şirketleri paylaşırken, Sanayi Devleri arasında ilk 50’de 7 gıda şirketi yer alırken, ilk yüzdeki tek kooperatif şirketi Konya Şeker Türkiye’nin 39’uncu büyük şirketi oldu. Türkiye’nin En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu sıralamasında Konya’dan Konya Şeker ile birlikte 9 şirket yer alırken, Konya Şeker özel şirketler arasında 35’nci büyük olarak listeye girdi.
2013 yılında İSO 500’ün toplam geliri % 7.4 artışla 455 milyar liraya yükseldi. Şirketlerin toplam faaliyet karı % 43.9 artarak 36.4 milyar lira oldu. İSO 500’de ihracat % 0.7 gerileyerek 63.3 milyar liraya düştü. Listede bulunan şirketlerden 371 tanesi kar etti. Bu rakam 2012 yılında 437 idi. İSO 500 listesinde ilk 50 içerisinde kendisine yer edinen ve istikrarını bozmayarak büyümesini sürdüren Konya Şeker ise 2013 yılındaki cirosunu bir önceki yıla göre 334 milyon lira artırarak 1.781 milyon 169 liraya çıkararak ciroda %23,1’lik bir büyüme performansı sergiledi.
Geçen yıl açıklanan rakamlara göre cirosunu 1.447.201.616 liradan 1.781.169.269 liraya çıkararak % 23.1’lik bir büyüme gerçekleştiren Konya Şeker, bir önceki yıl % 20.2’lik büyüme ile İSO 500’de 44.sırada yer almıştı. Bu yıl cirosunu 334 milyon lira artıran Konya Şeker son 15 yıldır istikrarlı bir şekilde büyümesini sürdürürken sanayi devleri arasında son iki yıldır basamakları 5’er 5’er çıkmasıyla dikkatleri üzerine çekti. İlk 50 içerisinde 25 fabrikalı kamuya ait Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.’nin 2.746 milyon liralık satış hasılatıyla 18.sırada yer aldığı listede 39’uncu sıradaki Konya Şeker’den sonra şeker sektöründe faaliyet gösteren Kayseri Şeker de 101’nci sırada yer aldı.
İSO’nun yaptığı çalışmaya göre Türkiye’nin en büyük 500 Sanayi kuruluşunun 2012 yılına göre 2013 yılındaki satış hasılatları ortalama %7,4 artarken Konya Şeker, Türkiye ortalamasının üç katından daha iyi bir performans sergileyerek satış hasılatını bir önceki yıla göre %23,1 arttırdı. 2011 yılı üretimden satışlara göre yapılan sıralamada Türkiye’nin En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu arasında 49’uncu sırada yer alan Konya Şeker 2012 yılında sergilediği ve Türkiye ortalamasını 2’ye katlayan performansıyla 5 sıra birden yükselerek 44’üncü sıraya yükselmesinin ardından 2013 yılında 500 sanayi devinin sergilediği ciro artışı performansını üçe katlayarak 5 sıra daha yükseldi ve Türkiye’nin Sanayi Devleri arasında 39’uncu sıraya oturdu.
1 milyar 782 Milyon 129 Bin liralık satış hasılatı ile listeye 39’uncu sıradan giren Konya Şeker dışında Konya’dan 8 şirket daha ilk 500 içinde kendisine yer bulurken, sıralamaya Tümosan 200’üncü, Pakpen 203’üncü, Eti Alimünyum 217’nci, Konya Çimento 331’inci, Akova Süt 395’inci, Ova Un 438’inci, Helvacızade 478’inci ve Hekimoğlu Un 492’inci sıradan girmeyi başardı. İlk 500 içinde Konya Şeker ile birlikte yer alan Konya Merkezli 9 şirketin toplam satış hasılatı 4 Milyar 173 Milyon 380 Bin 185 TL oldu. Bir üretici kuruluşu olarak otomotivden, kimya sanayine, beyaz eşyadan, çimento sanayine kadar pek çok tanınmış marka ile kamu ve yerli/yabancı sermayeli büyük sanayi kuruluşlarını geride bırakan Konya Şeker, listenin ilk ellisindeki en büyük tarımsal sanayi kuruluşu olarak da dikkat çekti.
İstanbul Sanayi Odası’nın 2013 yılı verilerini baz alarak hazırladığı Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Sıralamasında Konya Şeker’in 44’üncü sıradan 39’uncu sıraya ilerleyişini değerlendiren Pankobirlik Genel Başkanı Recep Konuk, İSO 500 sıralamasında gurubun sadece Amiral Gemisi Konya Şeker’in ciro rakamlarının yer aldığını hatırlattı ve Konya Şeker dışında Kangal Termik Santrali, Panogro, Beta Ziraat, Panplast, Çobanyıldızı gibi filonun diğer gemilerinin de yolda olduğunu vurgulayarak şunları söyledi;
“İstanbul Sanayi Odası’nın her yıl yaptığı Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması üretimden satışlara göre yapılan bir değerlendirme. Bu değerlendirmede şirketlerin üretim ve satış performansı ölçülüyor. Biz bu araştırmada amiral gemimiz Konya Şeker ile istikrarlı bir şekilde ilk 50 içinde sürekli yükselen bir performans sergiliyoruz. Konya Şeker’in ciro rakamlarına Panagro, Çobanyıldızı, Beta Ziraat, Panplast gibi diğer üretim şirketlerimizin ciroları dâhil değildir. Panagro herkesin malumu sadece Türkiye’nin değil dünyanın en büyük üretim kapasitesine sahip Et-Süt Entegre Tesisini bünyesinde barındıran şirketimiz. Keza, Beta Ziraat’ın bünyesinde Ham Yağ Fabrikamız mevcut. Çobanyıldızı Şirketimizin en büyük elektrik üretim santrali Kangal’ı 2013’ün 2’nci yarısında devraldık ve O’nun ciro rakamları henüz araştırmaya yansımadı. Panplast sulama sistemleri üreten bir şirketten PVC ve Korige Boru Üretim Tesisleri, Çuval Fabrikası ve Enjeksiyon ile Streç Film Üretim Tesisleri ile bir plastik sanayi devine dönüştü. Yani amiral gemimiz Konya Şeker yolu açtı peşinden bir filo yola çıktı. İnşallah üretimdeki ve satıştaki performanslarıyla önümüzdeki yıllardan itibaren ilk 500’de Konya Şeker bayrağını dalgalandıran kocaman bir filomuz olacak.
Biz kurum olarak bu tür çalışmalara önem veriyoruz. Bu tür çalışmalara listede kurumumuzun ismi yer aldığı için önem atfetmiyoruz. Bu tür çalışmalara kendi performansımızı ülkedeki sanayi kuruluşlarının performansı ile gerçekçi bir şekilde kıyaslama imkânı verdiği için önemsiyoruz. Her yapılan çalışmadan biz kendimize dersler çıkarıyor varsa eksiklerimizi giderecek önlemleri alıyor, performansımızla önde olduğumuz hususları daha da nasıl geliştirebileceğimize kafa yoruyor, yükselen sektörleri bu tablolarla teyit edip, o sektörlerde neler yapabileceğimize çalışıyoruz. Mesela bu sene Türkiye’nin ilk 500’ündeki Sanayi devleri üretimden satışlarını %7,4 arttırmış. Biz %23,1 arttırmışız. Yani ortalamanın yaklaşık üç katı bir performans sergilemişiz. Bu şu açıdan önemli, bizim büyümemiz, bizim üretimdeki büyümemiz üreticinin de büyümesi demektir. Bizim daha çok ürettirmemiz demektir.
Konya Şeker’in bu sıralamada yukarılara doğru tırmanması bir tesadüfin sonucu değildir. Konya Şeker kriz dönemlerinde ya da ekonomide yaşanan dalgalanma dönemlerinde bu listede bir parlayıp bir sönen şirketlerden de değildir. Konya Şeker son 13 yıldır istikrarlı bir şekilde yatırım yapıyor. Daha çok üretmek, daha çok ürettirmek için yatırım yapıyor. Bizim sloganımız belli, Konya Şeker ismini biz Türkiye’nin üreten gücü olarak tarif etmiştik. Bu bir inancın, iddianın ve hedefin ifadesiydi. Biz o iddia ve inancın gereği olarak hedefimizi her yıl bir önceki yıldan daha çok üretmek olarak belirledik. Bu iddia ve inançla yola çıkıp, hedeflerimizi de birer birer gerçekleştirince İSO’nun her yıl açıkladığı listede Konya Şeker’in istikrarlı bir şekilde üst sıralara tırmanması da zaten doğal bir sonuçtur.
Burada bir ayrıntıya dikkat çekmek istiyorum. Bu sene bir önceki yıla göre %23.1 büyüyerek 5 basamak daha ilerledik ve İlk 500’ün içinde 39’uncu sıraya yerleştik. Bir önceki yılda %20,2 büyüyerek beş basamak ilerlemiştik. Şunu hemen belirtmem lazım son iki yıla göre bizim şeker üretim kotamız artmadı. Şeker fiyatları da %20’lerde % 23’lerde yükselmedi. Bu satış rakamları üretimden satışlarımızdaki son iki yıldır ülke performansını önce ikiye sonra üçe katlayan bu artışın kaynağı yaptığımız yatırımların ciromuza verdiği katkıdır.”
Yaptığı yatırımlar ve koyduğu vizyon ile Konya Şeker’in Sanayi devleri arasında üst sıralara tırmanmasına önderlik eden Recep Konuk, Konya Şeker’in Türkiye Sanayisinin sadece belli bir coğrafi bölgede kurulu olursa gelişim gösterebileceği ya da başarılı olabileceği ezberini de, tarımsal sanayinin rantabl olmadığı yanılgısını da, çok ortaklı şirketlerle ilgili yanlış algıları da, kooperatif şirketlerin başarılı olamayacağı ön yargısını da son on yılda gösterdiği performansla yerle bir ettiğini, Anadolu’dan da, tarım sektöründen de sanayi devleri çıkabileceğini, kooperatif şirketlerin de başarılı olabileceğini tüm Türkiye’ye ispatladığını, bunun da İSO’nun açıkladığı sıralama ile teyit edildiğini belirterek şu değerlendirmeyi yaptı:
“İstanbul Sanayi Odasının her yıl yaptığı bu sıralama bir tespittir. Yani İSO ülkedeki sanayi kuruluşlarının bir yıllık fotoğrafını çekiyor. 2013 yılı için hazırlanan raporda Konya Şeker tüm kuruluşlar arasında 39’uncu özel sektör kuruluşları arasında 35’inci sırada yer aldı. Bu bizim için bir gurur tablosudur. İlk 40’ta yer alan kuruluşlardan 4’ü kamu kuruluşu diğerleri özel sektör. Bu kuruluşlar İstanbul, Ankara, Kocaeli, Sakarya ve İzmir’de yer alıyor. Bu önemli bir ayrıntıdır. Birçok ilden hiçbir sanayi kuruluşunun ilk 500’de yer alamadığı listede hem üst sıralarda Konya Şeker’in yer alması hem de listede başka sanayi kuruluşlarının da olması Konya’da yatırım ikliminin iyileşmesi ve moral değerlerin yükselmesi açısından önemlidir. Bu sanayileşme yarışında önlerde koşmayı başaran Konya Şeker, özel şirketler arasında 35’inci sırada yer alan bir kooperatif şirketidir. Bu önemlidir. Çok ortaklı şirketlere karşı yanlış bazı ön yargıları, ezber haline gelmiş yaklaşımları, Konya Şeker’in gösterdiği performans bozmuştur. Bir diğer ayrıntı, listenin üst sıralarında artık bir tarımsal sanayi kuruluşu vardır ve oradan kopmayacağını, daha da yukarılara tırmanacağını son yıllarda istikrarlı bir şekilde yükselişini sürdürerek ispatlamıştır. Bu da ülke tarımı ve tarım sektörü açısından son derece önemlidir. Biz bir ezberi bozduk, bir tabuyu yıktık, yolu açtık. Şimdi beklentimiz bizim açtığımız yoldan çok daha fazla Kooperatif şirketinin geçmesidir. Çok daha fazla tarımsal üretimle ve üreticiyle iç içe tarımsal sanayi kuruluşunun o yolda yürümesidir.”